Na het coronavirus – Oekraïne en Egypte
Zelfs in buitengewoon moeilijke markten zoals we die nu meemaken, blijven er kansen liggen. Ontdek waarom Oekraïne en Egypte het voortouw zouden kunnen nemen eens de ergste piek van de Covid-19-uitbraak achter de rug is.
Geschreven door
Twee landen met een vergelijkbare verbetering van de fundamenten
Oekraïne is een nettoschuldenaar, die volledig afhankelijk is van buitenlandse kapitaalstromen. Met 50,8 procent van het bbp in het tweede kwartaal van 20191 is de overheidsschuld van het land nog steeds te hoog en onhoudbaar.
De vooruitzichten op een IMF-lening zouden echter zeer gunstig moeten zijn voor de buitenlandse kapitaalstromen en de opbouw van valutareserves.
De voorwaarden die aan Oekraïne worden opgelegd om een IMF-lening te kunnen krijgen, zijn:
- Versterking van de rechtsstaat & bestrijding van corruptie
- Concurrentiebevorderende maatregelen & openstelling van de markten
- Rol van de staat & oligarchen moet worden ingeperkt
- Een voorzichtig begrotingsbeleid om de schuldhoudbaarheid op middellange termijn, de onafhankelijkheid van de centrale bank & de financiële stabiliteit te waarborgen
De overeenkomst, die in december vorig jaar werd besproken, zou zorgen voor een driejarige uitgebreide financieringsfaciliteit van 4 miljard SDR (~5,5 miljard US dollar), bijna vier procent van het BBP.
Egypte heeft zijn IMF-programma eind 2019 met succes afgerond, wat heeft geleid tot een flexibel wisselkoersregime, een verlaging van de brandstof- en elektriciteitssubsidies, een verhoging van de belastinginkomsten en een beter ondernemingsklimaat. Het twin deficit van het land is afgenomen en de reserves hebben een comfortabel niveau bereikt (Afb. 1).
Bron: Pictet Asset Management, CEIC, Refinitiv, Bloomberg. Gegevens van januari 2000 tot januari 2020.
De overheidsschuld van Egypte (101,2 procent van het bbp in het derde kwartaal van 20192) neemt af dankzij de begrotingsconsolidatie. Het tekort op de lopende rekening is gedaald (-2,1 procent van het bbp in het tweede kwartaal tegenover -5,1 procent in het eerste kwartaal van 20193) dankzij overmakingen, de dienstenbalans (toerisme) en een lager handelstekort. De gezonde buitenlandse directe investeringen (BDI) van het land ondersteunen dat laatste en tonen aan dat Egypte geen structureel extern financieringsprobleem heeft.
Bron: Pictet Asset Management, CEIC, Refinitiv, Bloomberg. Gegevens van januari 2011 tot tweede kwartaal 2019.
Bron: Pictet Asset Management, CEIC, Refinitiv, Bloomberg. CPI- en kerninflatiegegevens van januari 2011 tot januari 2020. Gegevens van de marginale faciliteit van januari 2011 tot februari 2020.
Gunstige groeivooruitzichten voor beide landen
Bron: Pictet Asset Management, CEIC, Refinitiv. Gegevens van januari 2014 tot februari 2020.
De CPI-inflatie ligt met 3,1 procent op jaarbasis in januari 2020 onder het streefcijfer van 5 procent van de centrale bank, wat een verdere verlaging van de beleidsrente zou moeten ondersteunen en zou moeten leiden tot lagere rentes voor leningen en een toename van de binnenlandse kredietverlening.
Centraal in de maatregelen voor de openstelling van de Oekraïense markt staat de landhervorming, waarmee een einde van een moratorium uit 2001 op de verkoop van grond en het gebruik daarvan als onderpand voor de bank worden beoogd. De bedoeling is om de particuliere investeringen en de landbouwproductiviteit te stimuleren. De oogstopbrengst zou dit jaar aanzienlijk worden gestimuleerd.
Bron: Pictet Asset Management, CEIC, Refinitiv, Bloomberg. Gegevens van januari 2018 tot januari 2020.
Wat zijn de belangrijkste risico’s?
In Oekraïne heeft de recente herschikking van de regering een impact op het sentiment en de snelheid waarmee de hervormingen worden doorgevoerd. Vertraging in het bereiken van een overeenkomst met het IMF zou nadelig zijn voor de buitenlandse kapitaalstromen en het beleggerssentiment. De militaire escalatie in de Donbass-regio heeft ook gevolgen voor het bedrijfsleven en de uitvoering van de hervormingen.
Maar in tegenstelling tot veel andere landen in de wereld is Oekraïne slechts licht blootgesteld aan verstoringen van de toeleveringsketen door Covid-19 en behoort het aantal besmettingen nog steeds tot de laagste in Europa4, althans op het moment waarop dit artikel werd geschreven.
In Egypte zullen de hoge rentes waarschijnlijk een rem zetten op de niet door olie gedreven particuliere groei. Door de eencijferige inflatie en de verhoogde werkelijke tarieven heeft de centrale bank voldoende ruimte om de groei verder te stimuleren (de rente is op 18 maart met 300 basispunten gedaald). Ondanks de versoepeling blijft de rente voldoende aantrekkelijk voor de instroom van investeringen. De belangrijkste risico’s in Egypte zijn de binnenlandse veiligheidsomstandigheden, onder druk uitgevoerde overmakingen als gevolg van de regionale olieschok en de sell-off in de opkomende markten die tot een uitstroom van kapitaal leidt. Het toerisme wordt nu aan deze lijst toegevoegd met het oog op de Coronaviruspandemie.
De fundamenten van Oekraïne zijn nog steeds zwak, maar verbeteren wel.
Het vooruitzicht dat het land een IMF-programma opstart, zou meer buitenlandse kapitaalstromen en de opbouw van valutareserves moeten stimuleren. Bovendien behoort de blootstelling van het land aan de Covid-19-pandemie tot de laagste in Europa. Aangezien de economische groei van het land naar verwachting zal worden aangedreven door de binnenlandse vraag, zou dit de aantrekkelijkheid van Oekraïne nog moeten versterken ten opzichte van de rest van Europa.
In Egypte zien de indicatoren voor de groei, de buitenlandse schuld, de lopende rekening en de import er goed uit.
De uitbraak van Covid-19 en de regionale olieschok oefenen druk uit op het toerisme en de inkomsten uit overmakingen. Wij denken echter dat Egypte in het huidige klimaat kan standhouden.